Dat oordeelt het Europees Hof van Justitie donderdag (pdf). Het Nederlandse ministerie van Justitie heeft op de uitspraak gereageerd door te stellen dat downloaden van onder meer muziek en films per direct niet meer is toegestaan.

"Met ingang van vandaag is downloaden uit illegale bron verboden", aldus woordvoerder Wiebe Alkema tegenover NU.nl.

De hoogste rechtbank van de Europese Unie noemde het donderdag onacceptabel dat de Nederlandse wetgeving geen onderscheid maakt tussen kopiëren uit geoorloofde bron, bijvoorbeeld het kopiëren van een eigen cd, en het kopiëren uit ongeoorloofde bron, zoals het downloaden van een film.

De Nederlandse wet is volgens het Hof nadelig voor houders van auteursrechten. Het gebrek aan een downloadverbod moedigt het illegaal verspreiden van auteursrechtelijk materiaal aan en heeft een negatief effect op verkopen daarvan, stelt het Hof.

Illegaal

Downloaden uit illegale bron wordt daarmee illegaal. Er waren eerder al plannen voor een downloadverbod in Nederland, maar die kwamen niet door de Tweede Kamer.

Het downloaden van films en muziek voor privégebruik werd vooralsnog toegestaan in Nederland, maar verspreiding van auteursrechtelijk materiaal mocht niet. In de Nederlandse wet staat niet expliciet dat downloaden uit illegale bron is toegestaan, dus de wet hoeft volgens het ministerie niet te worden aangepast.

Met 'illegale bronnen' worden bronnen bedoeld die geen auteursrechtenvergoeding betalen aan de maker van een werk. Diensten als Netflix en iTunes doen dit wel, maar via torrents en usenet wordt materiaal doorgaans zonder toestemming van de auteur verspreid.

Stichting Brein

Het handhaven van het verbod is niet aan de overheid, maar aan de houders van auteursrecht. Die zijn onder meer vertegenwoordigd in de Stichting Brein, die eerder al zorgde voor de blokkade van torrentsite The Pirate Bay.

In een reactie op zijn website stelt de stichting dat het zijn vizier richt op aanbieders van auteursrechtelijk materiaal en niet op downloadende gebruikers. "Dat beleid blijft onveranderd."

"Uiteraard is het daarbij wel van het grootste belang dat wij blokkering kunnen vorderen van de toegang tot hardnekkig illegale websites", aldus directeur Tim Kuik. Onlangs bepaalde het gerechtshof in Den Haag dat de Pirate Bay-blokkade kon worden opgeheven, omdat die onvoldoende effectief bleek.

Thuiskopieheffing

De uitspraak komt voort uit een zaak over de hoogte van de thuiskopieheffing. Elektronicafabrikanten vonden de thuiskopieheffing te hoog, omdat deze is gebaseerd op schade door downloaden uit illegale bron.

Het Hof gaf de fabrikanten gelijk. De Stichting onderhandelingen thuiskopievergoeding (SONT), die de hoogte van de thuiskopieheffing bepaalt, is door het ministerie van Justitie gevraagd om met het oog op de uitspraak nieuwe tarieven vast te stellen.

Die tarieven zullen alleen rekening houden met kopiëren uit geoorloofde bron en zullen dus lager uitvallen