AMSTERDAM - De hersenschade waar veel te vroeg geboren kinderen mee kampen is niet per definitie permanent. De zenuwcellen in het brein gaan niet dood, maar blijven steken in hun ontwikkeling.
Dat is de conclusie uit twee onderzoeken die vandaag in Science Translational Medicine staan.
De hersenen van kinderen die na minder dan ongeveer 32 weken zwangerschap geboren worden, ontwikkelen zich vaak slechter dan die van voldragen kinderen. Daardoor krijgt een kwart tot de helft van de veel te vroeg geborenen later een handicap, ontwikkelingsachterstand of leerprobleem.
Nu blijkt dat een deel van deze problemen misschien te voorkomen is.
Doorbloeding
Kinderen die veel te vroeg geboren worden, hebben vaak al in moeders buik een slechte doorbloeding van de hersenen. Tot nu toe werd aangenomen dat hierdoor hersencellen afsterven in het brein van de ongeborene.
Amerikaans onderzoek met lammetjes laat zien dat de hersencellen niet dood gaan maar slechts blijven steken in hun ontwikkeling. De aanmaak van de uitlopers en verbindingen waarmee hersencellen in contact staan met de hersencellen om hen heen stokt.
Wellicht dat deze in hun ontwikkeling geremde hersencellen kort na de geboorte alsnog kunnen rijpen, suggereren de onderzoekers. Uit een tweede, Canadees onderzoek met te vroeg geboren mensenbaby´s, bleek hoe dat misschien zou kunnen.
Scans
Er werden 95 kinderen onderzocht die geboren waren na 24 tot 32 weken zwangerschap. De onderzoekers keken naar het gewicht, lengte en hoofdomtrek van de kinderen en maakten gedetailleerde scans van het brein.
Veel vroeggeborenen groeien erg slecht op de intensive care (IC). De onderzoekers ontdekten dat hoe slechter een kind groeide tijdens zijn -vaak wekenlange- verblijf op de IC, hoe slechter de hersenen zich ontwikkelden.
Dat gold óók nadat de onderzoekers hun resultaten gecorrigeerd hadden voor andere factoren die de hersenontwikkeling nadelig kunnen beïnvloeden, zoals infecties of hersenbloedingen.
De onderzoekers denken dat een deel van de ontwikkelingsstoornissen die vroeggeborenen op latere leeftijd krijgen voorkomen kan worden, door te zorgen dat een pasgeborene optimaal groeit op de IC. Hoe beter de baby groeit, hoe groter de kans dat zijn hersenen zo normaal mogelijk rijpen en het kind zo weinig mogelijk hinder ondervindt van zijn vroege geboorte.