Jongeren die gaan studeren krijgen geen 'gratis' geld meer van het rijk. Ze moeten hun studie vanaf komend schooljaar volledig zelf betalen. Daarvoor kunnen ze lenen bij de overheid. De senaat ging gisteravond hiermee akkoord.

Wat gaat er veranderen?
Nu krijgen studenten die op kamers wonen 3434 euro per jaar als basisbeurs (studenten die nog bij hun ouders wonen krijgen 1233 euro per jaar), gedurende maximaal 4 jaar. Dat is een gift - mits je binnen 10 jaar afstudeert - maar dit verdwijnt helemaal. In plaats daarvan kunnen studenten maximaal zo'n 11.760 euro per jaar gaan lenen.

Lenen kon toch altijd al?
Klopt. Naast de studiebeurs kunnen studenten er nu ook al voor kiezen om bij te lenen om bijvoorbeeld de huur van hun studentenkamer te betalen. En dat gebeurt nu al op grote schaal. Iemand die nu afstudeert heeft een gemiddelde studieschuld van 15.000 euro.

En nu moeten studenten zich nog verder in de schulden steken?
Dat moet niet, maar kán wel. Als studenten hun basisbeurs gaan lenen, lenen ze zo'n 3000 euro per jaar. Een student die 4 jaar lang de basisbeurs en ook het maximale bedrag leent, kan na 4 jaar met een schuld van bijna 50.000 euro zitten.

Hoe zit het met het aflossen?
Dat wordt soepeler. Nu moeten studenten binnen 15 jaar hun schuld aflossen. Die termijn wordt verlengd naar 35 jaar. Pas als je afgestudeerd bent en je verdient minimaal het minimumloon, ga je terugbetalen. Maximaal 4 procent van je maandinkomen.

Wanneer gaat de nieuwe manier van studiefinanciering in?
Op 1 september 2015, dus komend studiejaar al. Iedereen die dan begint aan een bachelor- of masterstudie op het hbo of de universiteit krijgt geen reguliere studiefinanciering meer.

Is dit een bezuiniging?
Nee. Het geld dat met het leenstelsel wordt uitgespaard, 1 miljard euro, wordt geïnvesteerd in onderwijs.

Hoe dan?
Dat is nog niet bekend. Minister Jet Bussemaker van Onderwijs is daar nu over aan het nadenken. In de loop van het jaar komt ze met haar plannen voor het hoger onderwijs voor de komende 4 jaar.

Daar hebben de huidige studenten dus niks aan.
Die krijgen daarom een 'cadeaubon' van 2000 euro, waarmee ze later bijscholing kunnen betalen.

Wat verandert er voor studenten die nu al studeren?
In principe niks; zij houden hun basisbeurs. Maar ben je bezig met je bachelorstudie op hbo of universiteit en wil je daarna nog een master gaan doen, dan krijgt je voor dat deel van je studie geen basisbeurs meer. Heb je dat geld toch nodig, dan zul je moeten lenen.

Hoe zit het met studenten die door een ziekte of handicap langer over hun studie doen?
Die worden nu nog gecompenseerd door een jaar extra basisbeurs, straks wordt van hun lening 1200 euro kwijtgescholden. Dat hoeven ze niet terug te betalen.

Blijft er ook nog iets hetzelfde?
Ja. De ov-studentenkaart blijft bestaan. En uiterlijk 2017 kunnen óók mbo-studenten die jonger zijn dan 18 jaar gratis reizen met het openbaar vervoer. Ook de aanvullende beurs (maximaal 4380 euro per jaar), die afhankelijk is van het inkomen van ouders, blijft bestaan.

Lees ook